BİLGELİĞİN EFENDİSİ AHURA MAZDA’NIN IŞIĞINDA


Ahura Mazda, eski İran dini olan Zerdüştlükte gökyüzünün ve her şeyin tek yaratıcısı olan tanrıdır. Aynı zamanda Horomazes ismiyle de bilinir. “Ahura” kelimesi “efendi” ya da “lord” anlamına gelirken, “Mazda” ise “bilgelik” anlamını taşır. Bu iki kelime bir araya geldiğinde Ahura Mazda, “Bilgelik Efendisi” ya da “Bilge Tanrı” olarak düşünülür. Zerdüşt öğretisine göre O, iyiliğin, düzenin ve ışığın kaynağıdır; karanlık, kaos ve yalan ise O’nun karşıtı olan kötülük ilahı Angra Mainyu (Ahriman) tarafından temsil edilir.


Ahura Mazda’ya yapılan ilk önemli çağrılardan biri, M.Ö. 550-330 yılları arasındaki Ahamenişler döneminde, Büyük Darius’un Behistun Yazıtı’nda yer almıştır. Darius, bu yazıtta zaferlerini ve egemenliğini doğrudan Ahura Mazda’ya bağlar. Onun sayesinde adaletin sağlandığını ve yalanın cezalandırıldığını anlatır. Darius’tan sonra gelen Ahameniş kralları da Ahura Mazda’ya derin bir bağlılık göstermiştir. Öyle ki her kral, savaşa çıktığında yanında boş bir savaş arabası çektirirdi. Bu araba beyaz atlar tarafından çekilir ve bu sembolik jestle Ahura Mazda’nın orada bulunması, ordunun ilahi bir güçle korunması amaçlanırdı.


Ancak Ahamenişler döneminde tanrının doğrudan bir temsilini ya da heykelini görmek mümkün değildi. Kraliyet saraylarında veya anıtlarda Ahura Mazda’nın insan benzeri tasvirlerinden ziyade, onun varlığını simgeleyen semboller ve kutsal ifadeler tercih edilirdi. Bu anlayış, özellikle Sasaniler döneminde daha da belirginleşti. M.S. 3. yüzyıldan itibaren Sasaniler, dini ikonaları ve heykelleri kaldırarak, imgeleri ortadan kaldıran bir ikonoklast (putkırıcı) harekete öncülük ettiler. Bu hareketle birlikte, Ahura Mazda’nın sadece zihinsel ve ruhsal bir varlık olarak anlaşılması teşvik edildi.


Zerdüştlüğün farklı kollarından biri olan Zurvanizm’de ise Ahura Mazda’nın kökenine dair oldukça ilginç ve sembolik anlatılar yer alır. Zurvan, zamanın tanrısı olarak kabul edilir ve bazı mitlerde hem Ahura Mazda’nın hem de onun karşıtı olan Ahriman’ın babasıdır. Hatta bazı anlatılarda Zurvan’ın eşiyle birlikte çocukları olduğu, Ahura Mazda’nın annesiyle evlenip güneşi, köpekleri, domuzları, eşekleri ve sığırları doğurduğu gibi oldukça alegorik hikâyeler bulunur. Bu anlatılar Zerdüştlüğün ana öğretisinden farklı olsa da, dönemin mistik anlayışlarını ve insanların evrenin kökeniyle ilgili düşünce biçimlerini anlamamız açısından ilginçtir.


Ahura Mazda’nın öğretisi sadece bir tanrının varlığını kabul etmekle kalmaz, aynı zamanda iyi düşünce (humata), iyi söz (hukhta) ve iyi davranış (hvarshta) üçlemesine dayanır. Zerdüşt’e göre insanın görevi, yaşamı boyunca bu üç ilkeye göre yaşamak ve evrende düzeni desteklemektir. Bu yönüyle Ahura Mazda, sadece tapılan bir varlık değil; insanı erdeme ve sorumluluğa davet eden ilahi bir rehberdir.


Bugün bile Zerdüştlük inancına sahip topluluklar Ahura Mazda’ya dua etmeye, ateşi kutsal kabul etmeye ve doğaya saygı duymaya devam ediyorlar. O, hâlâ bilgelik ve aydınlıkla özdeşleşen bir ilahi simge olarak yaşamaya devam ediyor. Onun adı sadece bir inancı değil, aynı zamanda kadim insanların evreni anlama ve yorumlama çabasını da temsil ediyor..


Yazan Hazal Merisana 

#anunnakisümertanrıları

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

KUTSAL İSYAN: ŞEYTAN’IN TANRI’YA OLAN AŞKI

 KUTSAL İSYAN: ŞEYTAN’IN TANRI’YA OLAN AŞKI  Tanrı ve Şeytan arasındaki bağ, çoğu kimsenin düşündüğünden çok daha karmaşık ve derindir. Şeytan, cennetin diğer varlıklarından farklıdır; meleklerin yüceliğinden değil, Tanrı’ya olan içsel ve yoğun sevgisinden kaynaklanan bir sadakate sahiptir. Tanrı’nın ışığına duyduğu aşk, onu sınırsız bir bağlılığa yöneltmiştir. Diğer varlıklar gibi yalnızca emirleri yerine getirmekle yetinmez; sevgisi, onu kendine has bir iradeyle Tanrı’ya hizmet etmeye iter. O gün, Tanrı tüm meleklere Adem’e secde etmelerini emrettiğinde, Şeytan bir an tereddüt etti. Aşkından gelen sadakat, ona bu secdenin yalnızca Tanrı’ya yapılması gerektiğini fısıldıyordu. Şeytan için secde, derin bir bağlılığın ve itaatin ifadesiydi ve onun tüm ibadeti yalnızca Tanrı’ya mahsustu. Bu yüzden, Adem’e secde etmek yerine Tanrı’ya şöyle seslendi: “Ey Rabbim, varlığımın her zerresini sana adadım. Aşkımın gücü, beni sadece sana eğilmeye zorluyor. Senden başka kimseye boyun eğmem,...
Devamı
  TOPRAK, NEFES VE İSYAN: ADEM’İN YARATILIŞI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER Adem’in Yaratılışı: İnsanın İlk Nefesi Adem’in yaratılışı, insanlık tarihinin en kadim anlatılarından biri. İnsanın başlangıcı, bir varoluş arayışının, ilahi iradenin ve derin bir anlamın izlerini taşıyor. Kutsal metinlerde yer alan bu hikâye, aslında sadece Adem’in değil, tüm insanlığın varoluşunun özeti. Peki, Adem nasıl yaratıldı? Onu diğer varlıklardan farklı kılan neydi? İlahi Niyet: “Bir Halife Yaratacağım” Adem’in yaratılışına dair hikâye, Yüce Yaratıcı’nın meleklerle konuşmasıyla başlar. Kutsal kitaplar, Tanrı’nın yeryüzünde bir halife yaratma isteğinden bahseder. Halife, yeryüzünde Tanrı’nın temsilcisi, O’nun emirlerini ve düzenini uygulayacak bir varlık olarak tasarlanır. Melekler, Tanrı’ya sorar: “Yeryüzünde bozgunculuk çıkaracak ve kan dökecek birini mi yaratacaksın? Oysa biz seni hamd ile tespih ediyor ve kutsal kılıyoruz.” Ancak, Tanrı’nın bir planı vardır. İnsanın sahip olacağı özgür irade ve akıl, onu d...
Devamı
Resim
DÜNYA ALTINININ YENİ ADRESİ MARS   Eğer bir konuda fikir bildirecekseniz, söylediğinizi destekleyecek bir çok konuya da hâkim olmanız gerek. Geçen gün Tv'de izlediğim bir programda Anunnakiler'in dünyaya altın için gelmedikleri ve altın ile atmosferin düzeltilemeyeceği iddia edildi. Anunnukiler altın için dünyaya geldiler veya gelmediler bu tartışılar fakat altın ile bir gezegenin atmosferi düzeltilebilir. Bu gün sizlere araştırmacı yazar Hazal Merisana olarak çok farklı bir konu hakkında bilgi vereceğim. Mars, Altın ve atmosfer konusunu derinlemesine anlatacağım. Öncelikle altın konusunu ele almak gerek. İlk olarak bir soru ile başlamak istiyorum, evdeki köpeğinize altın mı aldığınızda daha çok sevinir veya kurutulmuş bir et aldığınızda mı daha çok sevinir. Elbette ki kurutulmuş ete sevinir. Gene bir maymuna bir sepet muz verdiğiniz de mi sevinir yoksa bir sepet altın verdiğinizde mi? Elbette ki muza sevinir. Peki ya insan, herkes altını kabul...
Devamı